WHO alarmuje: coraz więcej par boryka się z niepłodnością. Niski odsetek urodzeń to problem, który dotyczy niemal wszystkich krajów wysoko rozwiniętych, w tym także Polski. Specjaliści z Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu nazywają niepłodność „chorobą naszych czasów”. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć już nawet co piątej lub co szóstej pary w wieku rozrodczym.
Radzenie sobie z niepłodnością jest jednym z największych wyzwań współczesności. To długotrwały proces, który może polegać m.in. stymulację owulacji, wsparcie hormonalne, zmiany stylu życia lub specjalistyczną diagnostykę.
Czy istnieją naturalne sposoby zwiększające szansę na naturalne zapłodnienie? Poznaj opinie naukowców i osób stosujących korzeń maca.
Skąd się biorą problemy z płodnością?
Problemy z płodnością mogą dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn i często mają podłoże medyczne.
U kobiet najczęściej wiążą się z takimi schorzeniami jak choroby tarczycy, zespół policystycznych jajników, endometrioza, mięśniaki macicy czy nowotwory.
U mężczyzn obniżona płodność bywa związana m.in. z chorobami jąder lub chorobami nowotworowymi.
W przypadku występowania takich dolegliwości wskazana jest konsultacja ze specjalistą zajmującym się diagnostyką i leczeniem niepłodności.
U wielu par nie ma jednak medycznych przeciwwskazań do spłodzenia potomka. Coraz więcej mówi się jednak o wpływie stylu życia na płodność. Głównym wrogiem par starających się o dziecko w XXI wieku jest… stres. Nadmiar kortyzolu we krwi zaburza bowiem gospodarkę hormonalną, u pań negatywnie wpływając na cykl miesiączkowy, a u panów obniżając jakość nasienia. Negatywny wpływ na owulację czy spermatogenezę mają także: zła dieta, używki czy nadmierna masa ciała.
Wspomaganie płodności nie jest jednak „wynalazkiem” naszych czasów. Nasi przodkowie także szukali sposobów na poprawę libido i zdolności rozmnażania się. Obserwowali zwierzęta i przyrodę. Mimo że nie dysponowali naukowymi metodami, udało im się odkryć wiele naturalnych sposobów, których „moc” nie wygasła wraz z nastaniem epoki współczesności.

Czym jest korzeń maca?
Korzeń maca (Lepidium meyenii) to roślina adaptogenna, która w naturalnych warunkach występuje w Ameryce Południowej (głównie na terenie dzisiejszego Peru). Ta dziko żyjąca roślina, znana pod takimi nazwami jak ziele pieprzowe lub maca peruwiańska, od wieków była stosowana w tradycyjnej medycynie ludowej w celu łagodzenia stresu i wspomagania płodności.
- Więcej informacji o tej wyjątkowej roślinie znajdziesz [w tym artykule].
W jaki sposób korzeń maca wpływa na płodność u kobiet?
Maca peruwiańska należy do grupy adaptogenów. To rośliny, które pomagają organizmowi wrócić do stanu naturalnej równowagi. Korzeń maca reguluje poziom najważniejszych żeńskich hormonów. Mowa oczywiście o estrogenach – kluczowych z punktu widzenia kobiecej płodności. Wydzielanie estrogenów jest uzależnione od fazy cyklu. Do ich syntezy dochodzi głównie w jajnikach.
Estrogeny:
- przygotowują błonę śluzową macicy do zagnieżdżenia się zarodka;
ale także:
- wpływają na wydzielanie łoju (właściwości sebostatyczne);
- wpływają na kobiece libido;
- zapobiegają osteoporozie;
- oddziałują na stan emocjonalny i samopoczucie;
- wpływają na gospodarkę lipidową.
Zbyt niski poziom estrogenów może prowadzić m.in. do zaburzeń cyklu miesiączkowego, a zbyt wysoki – do zatorów i zakrzepów. Jak widzisz, dbanie o prawidłowy poziom estrogenów jest istotne niezależnie od tego, czy aktualnie starasz się o dziecko, czy nie.
- Na płodność warto więc spojrzeć nieco szerzej, ponieważ hormony odpowiedzialne za zajście w ciążę mają wpływ na funkcjonowanie całego kobiecego organizmu.
Maca a kobieca płodność. Badania naukowe
Maca od wieków była wykorzystywana w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej jako naturalny afrodyzjak. Zazwyczaj podkreślano jednak znaczenie korzenia we wspomaganiu męskiej płodności. Gdy adaptogenami zainteresowali się naukowcy, postanowili sprawdzić, czy ta wyjątkowa roślina może być stosowana także u kobiet.
Do jakich wniosków doszli?
Jednym z najciekawszych badań wskazujących na wpływ Lepidium meyenii, czyli macy peruwiańskiej, na płodność jest badanie przeprowadzone na samicach myszy w wieku rozrodczym.
Podstawowym efektem podawania samicom wodnego ekstraktu z macy było zwiększenie liczebności miotu. Ponadto zauważono też wpływ suplementacji na zwiększenie masy macicy u zwierząt z wyciętymi jajnikami.
Drugim badaniem, na które warto zwrócić uwagę w kontekście płodności, jest badanie z 2014 roku. Tym razem naukowcy przyjrzeli się wpływowi macy na poziom hormonów przysadki mózgowej w fazie przedrujowej u samic szczurów. W tym przypadku sproszkowany korzeń podawano zwierzętom do karmy. Badanie trwało 7 tygodni. Poziom hormonów mierzono za pomocą testów immunoenzymatycznych.
U szczurów, które przyjmowały macę, zaobserwowano wzrost poziomu LH w surowicy w zakresie 3-30 g maca/kg (zależny od porcji). Odkrycia te potwierdzają sens stosowania korzenia macy w celu zwiększenia płodności i sugerują potencjalny mechanizm molekularny odpowiedzialny za jego działanie.
Warto podkreślić, że LH, czyli hormon luteinizujący lub lutotropina, to hormon produkowany przez przysadkę mózgową także w kobiecym organizmie. Odgrywa szalenie istotną rolę w procesie zapłodnienia. Dzięki niemu pęka pęcherzyk Graafa i dochodzi do owulacji, podczas której jajeczko jest uwalniane do jajowodu. Poziom LH zmienia się w zależności od fazy cyklu menstruacyjnego.
- Badanie poziomu lutropiny to jedno z pierwszych badań, które warto wykonać w przypadku problemów z zajściem w ciążę.

Efekty stosowania macy
Kiedy można oczekiwać pierwszych efektów stosowania macy? Pamiętaj, że wiele zależy od indywidualnej reakcji twojego organizmu.
Niektóre kobiety czują wzrost poziomu libido i samopoczucia (które też jest istotne w przypadku starań o dziecko), już w pierwszym tygodniu stosowania preparatu z korzeniem macy peruwiańskiej. U innych pań efekty są mniej zauważalne lub trzeba na nie trochę dłużej poczekać.
Maca i Shatavari
Aby zmaksymalizować wpływ Macy na układ rozrodczy, w formule adaptogenu – Królowej zestawiliśmy ją z Shatavari (Asparagus racemosus). To połączenie stworzone z myślą o kobietach planujących macierzyństwo.
Składniki te uzupełniają się wzajemnie: Maca dostarcza energii i stymuluje libido, natomiast Shatavari tonizuje układ rozrodczy, wspiera regularność cykli menstruacyjnych i prawidłową owulację. Razem stanowią kompleksowe, naturalne wsparcie dla organizmu przygotowującego się do roli mamy.
Maca a płodność u mężczyzn
A co z panami? Czy oni również mogą przyjmować korzeń maca? Badania pokazują, że maca peruwiańska może wpływać na liczbę oraz ruchliwość plemników, a także libido.
Źródła:
Gonzales G. F., Ethnobiology and Ethnopharmacology of Lepidium meyenii (Maca), a Plant from the Peruvian Highlands, Evid Based Complement Alternat Med. 2012; 2012: 193496. doi: 10.1155/2012/193496. Epub 2011 Oct 2.
Ana C Ruiz-Luna, Stephanie Salazar, Norma J Aspajo, Julio Rubio, Manuel Gasco, Gustavo F Gonzales, Lepidium meyenii (Maca) increases litter size in normal adult female mice,Reprod Biol Endorinol. 2005; 3: 16, doi: 10.1186/1477-7827-3-16.
Fumiaki Uchiyama, Tamaki Jikyo, Ryosuke Takeda, Misato Ogata, Lepidium meyenii (Maca) enhances the serum levels of luteinising hormone in female rats, J Ethnopharmacol 2014 Feb 3;151(2):897-902. doi: 10.1016/j.jep.2013.11.058. Epub 2013 Dec 11.
Informacje zawarte na blogu nie powinny być wykorzystywane lub traktowane jako porada medyczna.