Astma skutecznie utrudnia życie. Duszność, świszczący oddech, obniżona wydolność oraz pojawiające się nagle ataki kaszlu to codzienność astmatyków. Bez jedzenia człowiek jest w stanie przeżyć kilka tygodni, bez picia tylko kilka dni, ale brak dostępu do powietrza jest śmiertelny w ciągu kilku minut. Dlatego wszystkie choroby układu oddechu są silnie stresujące.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje astmy:
- astma oskrzelowa (dychawica) – stan przewlekły
- astma alergiczna (atopowa) – atak astmy zaczyna się po kontakcie z konkretnym alergenem (np. kocia sierść). Często równolegle pojawia się katar.
Leki przeciwastmatyczne na polskim rynku
Leki, które stosuje się na astmę mają dwa główne zadania: rozszerzyć oskrzela (aby ułatwić oddychanie) oraz sterydy, które działają przeciwzapalnie a także zmniejszają aktywność układu odpornościowego.
Leki rozszerzające oskrzela:
- salbutamol
- salmeterol
- formoterol
Leki przeciwzapalne (glikokortykosteroidy i leki antyleukotrienowe):
- beklometazon
- budezonid
- furoinian mometazonu
- propionian flutykazonu
- cyklezonid
- montelukast
Niedobory związane z lekami przeciw astmie to przede wszystkim witaminy z grupy B oraz witamina C. Trzeba też zwrócić szczególną uwagę na takie mikroelementy jak jod, magnez, potas i selen.
Ważna informacja – z tym nigdy nie łącz leków na astmę!
Przy stosowaniu tzw. bronchodylatorów (leków rozszerzających oskrzela) nie należy spożywać żadnych stymulantów w rodzaju alkoholi czy napojów z kofeiną, ponieważ interakcja z lekiem może wywołać niebezpieczne przyspieszenie akcji serca. Do innych potencjalnie niebezpiecznych substancji należą: żeń-szeń, korzeń lukrecji, grejpfrut, smażone mięso, cukier, leki na kaszel i przeciwgorączkowe. [1]
Naturalne sposoby na astmę
Ekstrakt z nasion czarnuszki siewnej daje świetne efekty w leczeniu i profilaktyce astmy. Poprawia wydolność oddechową, działa przeciwalergicznie. U badanych osób zauważono zmniejszenie świszczącego oddechu a także ogólną poprawę innych parametrów. Tymczasem w grupach placebo pacjenci wciąż mierzyli się z chorobą. [2, 3, 4, 5]
Apigenina to naturalny flawonoid, który chroni przed astmą. Występuje w wielu warzywach i owocach – do najlepszych źródeł należą: pietruszka, seler oraz kwiaty rumianku. [6]
Arginina to aminokwas, który chroni przed częstym przy astmie stanem zapalnym dróg oddechowych. [7]
Liście laurowe pomagają w zahamowaniu reakcji alergicznych, dlatego mogą okazać się szczególnie przydatne w astmie alergicznej. [8]
Ekstrakt z bambusa pomaga w leczeniu stanów zapalnych dróg oddechowych, często związanych z problemami oddechowymi. [9]
Witamina B6 znacząco pomaga w przebiegu astmy oskrzelowej u dzieci. [10]
Olej z ogórecznika, zawierający wysokie stężenie kwasu gamma-linolenowego (GLA), wspiera leczenie astmy. [11]
Kurkumina (składnik aktywny kurkumy) hamuje rozwój stanu zapalnego i reakcji alergicznych.[12, 13, 14, 15]
👉 [Tutaj] przeczytasz więcej o właściwościach kurkumy i jej substancji aktywnej – kurkuminy.
Kadzidłowiec, a zwłaszcza jego żywica, tzw. olibanum, zawiera wiele substancji działających antyastmatycznie. [16, 17] W badaniu spełniającym złoty standard osoby badane przyjmowały 300mg żywicy przez 6 tygodni. Znaczącą poprawę zaobserwowano aż u 70% z nich – zmniejszyła się liczba napadów kaszlu i duszności, a także poprawiły się parametry krwi.
Bromelaina zmniejsza stany zapalne dróg oddechowych u astmatyków. [18]
Lepiężnik jest bezpiecznym i skutecznym ziołem o właściwościach przeciwzapalnych – pomaga w leczeniu astmy. [19, 20, 21]
Tarczyca bajkalska działa antyastmatycznie. [22]
Kocimiętka działa na drogi oddechowe rozkurczowo oraz przeciwzapalnie. [23]
Grzyby z rodzaju maczużnik (Cordyceps) redukują stany zapalne dróg oddechowych i ogólnie wspierają działanie płuc, nawet w tak poważnych chorobach jak mukowiscydoza. [24, 25, 26]
Olejki eteryczne bardzo korzystnie wpływają na pracę płuc, a za sprawą swojego działania przeciwdrobnoustrojowego zwalczają wszelkie wirusy i bakterie mogące powodować infekcje układu oddechowego. Szczególnie skuteczne są olejki: eukaliptusowy, miętowy, sosnowy, różany, świerkowy. [27]
Tran (stosowany samodzielnie albo w połączeniu z witaminą C i cynkiem) pomaga walczyć z dusznościami związanymi z astmą, w szczególności u dzieci. [28, 29, 30]
Kombinacja w składzie: miłorząb dwuklapowy, witamina C oraz astaksantyna jest równie, albo nawet bardziej skuteczna w zwalczaniu stanów zapalnych dróg oddechowych, co ibuprofen. [31, 32, 33]
Likopen to związek pomagający zwalczać stany zapalne dróg oddechowych w przebiegu astmy. [34]
Suplementacja magnezu łagodzi objawy astmy i zapalenia oskrzeli, zarówno u dorosłych jak i dzieci. Może też wspomóc działanie niektórych leków steroidowych, np. flutykazonu, który, paradoksalnie, zużywa zasoby tego minerału w organizmie. [35, 36, 37, 38]
Bylica pospolita to zioło od wieków stosowane w leczeniu dolegliwości górnych dróg oddechowych. [39]
Dziewanna jest w tradycyjnym ziołolecznictwie stosowana w leczeniu dolegliwości płuc. Badania potwierdzają jej silne właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. [40, 41]
Ekstrakt z liści męczennicy cielistej ma działanie antyastmatyczne. [42]
Probiotyki pomagają złagodzić przebieg alergii, astmy i posiadają wiele innych korzyści zdrowotnych. Szukaj szczepów bakterii o udowodnionym działaniu przeciwalergicznym i wpływającym na kondycję układu oddechowego. [43, 44, 45]
Pycnogenol (wyciąg z kory sosny śródziemnomorskiej) jest silnym antyoksydantem, który pomaga w łagodzeniu astmy u dzieci. [46]
Kwercetyna (bioflawonoid będący naturalnym środkiem antyhistaminowym) normalizuje procesy odpornościowe, dzięki czemu może łagodzić alergie i astmę. [47, 48]
Resweratrol może być skuteczniejszym lekiem na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc niż kortykosteroidy – wynika to z jego silnych właściwości przeciwzapalnych. [49]
Selen (stosowany osobno lub w połączeniu z inozytolem (witamina B8) i witaminą E) wspomaga leczenie dolegliwości górnych dróg oddechowych, poprawia skuteczność leków przeciwastmatycznych. [50, 51]
Tymianek pomaga w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych i POChP. [52]
Korzeń kozłka lekarskiego (waleriany) w tradycyjnym ziołolecznictwie stosowany jest zaburzeniom pracy serca i układu oddechowego. Badania to potwierdzają – wyciąg walerianowy działa rozluźniająco na oskrzela, zapobiega skurczom tętnicy wieńcowej i chroni przed nadciśnieniem. [53]
Niedobór witaminy D u dzieci naraża na zapalenie oskrzeli oraz astmę wieku dziecięcego. Suplementacja witaminy D działa profilaktycznie i łagodzi objawy tych dolegliwości, a nawet zmniejsza skutki uboczne leków sterydowych często przypisywanych przy problemach oddechowych. [54, 55, 56, 57, 58]
Witamina E znacząco chroni przed rozwojem zwłóknienia płuc, do którego może dochodzić w przebiegu astmy. [59]
Źródła (kliknij, aby rozwinąć)
[1] S. Cohen, Drug Muggers: Which Medications Are Robbing Your Body of Essential Nutrients -And Natural Ways to Restore Them, 2011
[2] Boskabady et al: Antiasthmatic effect of Nigella sativa in airways of asthmatic patients. Phytomed 2010 Feb 8
[3] Boskabady et al: The possible prophylactic effect of Nigella sativa seed extract in asthmatic patients. An Med Interna 1995 Oct;12(10):501-2
[4] Keyhanmanesh et al: The effect of thymoquinone, the main constituent of Nigella sativa on tracheal responsiveness and white blood cell count in lung lavage of sensitized guinea pigs. J Ethnopharmacol 2009 Oct 29;126(1):102-7
[5] Mansour & Tornhamre: Inhibition of 5-lipoxygenase and leukotriene C4 synthase in human blood cells by thymoquinone. J Enzyme Inhib Med Chem 2004 Oct;19(5):431-6
[6] Choi et al: Apigenin protects ovalbumin-induced asthma through the regulation of GATA-3 gene. Int Immunopharmacol 2009 Jul;9(7-8):918-24
[7] Mabalirajan et al: Beneficial effects of high dose of L-arginine on airway hyperresponsiveness and airway inflammation in a murine model of asthma. J Allergy Clin Immunol 2010 Mar;125(3):626-35
[8] Patel et al: Evaluation of bronchodilator and anti-anaphylactic activity of Myrica sapida. Iran Biomed J 2008 Jul;12(3):191-6
[9] Ra et al: Bambusae Caulis in Taeniam extract reduces ovalbumin-induced airway inflammation and T helper 2 responses in mice. J Ethnopharmacol 2010 Mar 2;128(1):241-7
[10] Collipp et al: Pyridoxine treatment of childhood bronchial asthma. Ann Allergy 1975 Aug;35(2):93-7 [LINK]
[11] Ziboh et al: Suppression of leukotriene B4 generation by ex-vivo neutrophils isolated from asthma patients on dietary supplementation with gammalinolenic acid-containing borage oil: possible implication in asthma. Clin Dev Immunol 2004 Mar;11(1):13-21
[12] Chen et al: Effect of curcumin on the expression of collagen type I protein and transforming growth factor-beta1mRNA in pulmonary fibrosis rats. Zhonghua Lao Dong Wei Sheng Zhi Ye Bing Za Zhi 2008 May;26(5):257-61
[13] Kobayashi et al: Curcumin inhibition of Dermatophagoides farinea-induced interleukin-5 (IL-5) and granulocyte macrophage-colony stimulating factor (GM-CSF) production by lymphocytes from bronchial asthmatics. Biochem Pharmacol 1997 Oct 1;54(7):819-24
[14] Kurup & Barrios: Immunomodulatory effects of curcumin in allergy. Mol Nutr Food Res 2008 Sep;52(9):1031-9
[15] Marwick et al: Oxidative stress and steroid resistance in asthma and COPD: pharmacological manipulation of HDAC-2 as a therapeutic strategy. Expert Opin Ther Targets 2007 Jun;11(6):745-55
[16] Ammon: Modulation of the immune system by Boswellia serrata extracts and boswellic acids. Phytomed 2010 Sep;17(11):862-7
[17] Gupta et al: Effects of Boswellia serrata gum resin in patients with bronchial asthma: results of a double-blind, placebo-controlled, 6-week clinical study. Eur J Med Res 1998 Nov 17;3(11):511-4
[18] Secor et al: Oral bromelain attenuates inflammation in an ovalbumin-induced murine model of asthma. Evid Based Complement Alternat Med 2008 Mar;5(1):61-9
[19] Danesch: Petasites hybridus (Butterbur root) extract in the treatment of asthma–an open trial. Altern Med Rev 2004 Mar;9(1):54-62
[20] Lee et al: Butterbur, a herbal remedy, confers complementary anti-inflammatory activity in asthmatic patients receiving inhaled corticosteroids. Clin Exp Allergy 2004 Jan;34(1):110-4
[21] Lin et al: Bronchodilatory effects of S-isopetasin, an antimuscarinic sesquiterpene of Petasites formosanus, on obstructive airway hyperresponsiveness. Neoplasma 2006;53(5):402-9
[22] Huang et al: Primary study on mechanism of baicalin on the Th1/Th2 response in murine model of asthma. Zhong Yao Cai 2009 Sep;32(9):1407-10
[23] Gilani et al: Chemical composition and mechanisms underlying the spasmolytic and bronchodilatory properties of the essential oil of Nepeta cataria L. Neurosci Lett 2011 Jan 3;487(1):70-2
[24] Lin et al: Effects of fermented Cordyceps powder on pulmonary function in sensitized guinea pigs and airway inflammation in sensitized rats. Zhongguo Zhong Yao Za Zhi 2001 Sep;26(9):622-5
[25] Wang et al: Effect of dongchong xiacao capsule on airway inflammation of asthmatic patients. J Hypertens 2005 Sep;23(9):1699-706
[26] Yue et al: Effects of Cordyceps sinensis, Cordyceps militaris and their isolated compounds on ion transport in Calu-3 human airway epithelial cells. J Ethnopharmacol 2008 Apr 17;117(1):92-101
[27] Boskabady et al: Relaxant effects of Rosa damascena on guinea pig tracheal chains and its possible mechanism(s). J Ethnopharmacol 2006 Jul 19;106(3):377-82[/note],1Higley 2010:460-61
[28] Biltagi et al: Omega-3 fatty acids, vitamin C and Zn supplementation in asthmatic children: a randomized self-controlled study. Acta Paediatr 2009 Apr;98(4):737-42
[29] Nagakura et al: Dietary supplementation with fish oil rich in omega-3 polyunsaturated fatty acids in children with bronchial asthma. Eur Respir J 2000 Nov;16(5):861-5
[30] Tecklenburg-Lund et al: Randomized controlled trial of fish oil and montelukast and their combination on airway inflammation and hyperpnea-induced bronchoconstriction. PLoS One 2010;5(10):e13487
[31] Haines et al: Summative interaction between astaxanthin, Ginkgo biloba extract (EGb761) and vitamin C in suppression of respiratory inflammation: a comparison with ibuprofen. Phytother Res 2011 Jan;25(1):128-36
[32] No authors listed: In vitro effects of astaxanthin combined with ginkgolide B on T lymphocyte activation in peripheral blood mononuclear cells from asthmatic subjects. J Pharmacol Sci 2004 Feb;94(2):129-36
[33] Tang et al: The effect of Ginkgo Biloba extract on the expression of PKCalpha in the inflammatory cells and the level of IL-5 in induced sputum of asthmatic patients. J Huazhong Univ Sci Technolog Med Sci 2007 Aug;27(4):375-80
[34] Wood et al: Lycopene-rich treatments modify noneosinophilic airway inflammation in asthma: proof of concept. Free Radic Res 2008 Jan;42(1):94-102
[35] Alter et al: Intravenous magnesium as an adjuvant in acute bronchospasm: a meta-analysis. Ann Emerg Med 2000 Sep;36(3):191-7
[36] Ciarallo et al: Higher-dose intravenous magnesium therapy for children with moderate to severe acute asthma. Arch Pediatr Adolesc Med 2000 Oct;154(10):979-83
[37] Gontijo-Amaral et al: Oral magnesium supplementation in asthmatic children: a double-blind randomized placebo-controlled trial. Eur J Clin Nutr 2007 Jan;61(1):54-60
[38] ]Kazaks et al: Effect of oral magnesium supplementation on measures of airway resistance and subjective assessment of asthma control and quality of life in men and women with mild to moderate asthma: a randomized placebo controlled trial. J Asthma 2010 Feb;47(1):83-92
[39] Khan & Gilani: Antispasmodic and bronchodilator activities of Artemisia vulgaris are mediated through dual blockade of muscarinic receptors and calcium influx. J Ethnopharmacol 2009 Sep 12
[40] Tatli et al: Anti-inflammatory and antinociceptive potential of major phenolics from Verbascum salviifolium Boiss. Z Naturforsch [C] 2008 Mar-Apr;63(3-4):196-202
[41] Turker & Gurel: Common mullein (Verbascum thapsus L.): recent advances in research. Phytother Res 2005 Sep;19(9):733-9
[42] Dhawan et al: Antiasthmatic activity of the methanol extract of leaves of Passiflora incarnata. Phytother Res 2003 Aug;17(7):821-2
[43] Choi et al: Anti-inflammatory activity of the ethanol extract of Chungkukjang, Korean fermented bean: 5-lipoxygenase inhibition. J Med Food 2008 Sep;11(3):539-43
[44] Hong et al: Differential suppression of heat-killed lactobacilli isolated from kimchi, a Korean traditional food, on airway hyper-responsiveness in mice. J Clin Immunol 2010 May;30(3):449-58
[45] Karimi et al: Lactobacillus reuteri-induced regulatory T cells protect against an allergic airway response in mice. Am J Respir Crit Care Med 2008 Nov 21
[46] Lau et al: Pycnogenol as an adjunct in the management of childhood asthma. West J Med 1998 Dec;169(6):356-63
[47] Chan et al: Inhibitory effects of quercetin derivatives on phosphodiesterase isozymes and high-affinity [(3) H]-rolipram binding in guinea pig tissues. Invest New Drugs. 2008 Oct;26(5):417-24
[48] Park et al: Quercetin regulates Th1/Th2 balance in a murine model of asthma. Int Immunopharmacol 2009 Mar;9(3):261-7
[49] Knobloch et al: Resveratrol impairs the release of steroid-resistant inflammatory cytokines from human airway smooth muscle cells in chronic obstructive pulmonary disease. J Pharmacol Exp Ther 2010 Dec;335(3):788-98
[50] Allam & Lucane: Selenium supplementation for asthma. Cochrane Database Syst Rev 2004;(2):CD003538
[51] Biniwale & Ehrenkranz: The role of nutrition in the prevention and management of bronchopulmonary dysplasia. Int J Toxicol 2010 Oct 19
[52] Engelbertz et al: Thyme extract, but not thymol, inhibits endothelin-induced contractions of isolated rat trachea. Zentralbl Gynakol 2000;122(11):561-5
[53] Circosta et al: Biological and analytical characterization of two extracts from Valeriana officinalis. J Ethnopharmacol 2007 Jun 13;112(2):361-7
[54] Clifford & Knox: Vitamin D – a new treatment for airway remodelling in asthma? Br J Pharmacol 2009 Nov;158(6):1426-8
[55] Ehlayel & Bener: Is high prevalence of vitamin D deficiency evidence for asthma and allergy risks? Eur Ann Allergy Clin Immunol 2011 Jun;43(3):81-8
[56] Litonjua: Childhood asthma may be a consequence of vitamin D deficiency. Curr Opin Allergy Clin Immunol 2009 Jun;9(3):202-7
[57] Majak et al: The effect of oral steroids with and without vitamin D3 on early efficacy of immunotherapy in asthmatic children. Clin Exp Allergy 2009 Oct 7
[58] Matthys & Funk: EPs 7630 improves acute bronchitic symptoms and shortens time to remission. Results of a randomised, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial. Planta Med 2008 May;74(6):686-92
[59] Bese et al: Vitamin E protects against the development of radiation-induced pulmonary fibrosis in rats. Clin Oncol (R Coll Radiol) 2007 May;19(4):260-4