Gotu Kola – zioło długowieczności

Gotu Kola to roślina z grupy adaptogenów, który nazywana jest ziołem długowieczności… i w pełni na to miano zasługuje. Pozwala utrzymać jasność umysłu do późnych lat życia, zapewnia sprawność organizmu oraz leczy różne schorzenia. 

Czym jest Gotu kola?

Występowanie i charakterystyka rośliny

Gotu kola (łac. Centella asiatica) to wieloletnia roślina z rodziny selerowatych. Lubi tereny zacienione i wilgotne, zwłaszcza bagniste. Występuje dziko w Indiach, Nepalu i Chinach. W sanskrycie znana również jako Brahmi, po polsku nazywana wąkrotką azjatycką.

Jako surowiec leczniczy stosowane jest przede wszystkim jej ziele (część nadziemna).

Tradycyjne zastosowanie

Zarówno w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej jak i w indyjskiej ajurwedzie uznawana jest przede wszystkim za środek wzmacniający zdolności umysłowe: pamięć, koncentrację, uważność czy predyspozycje intelektualne _[1]. Ponadto stosuje się ją w celu przyspieszenia regeneracji organizmu – przyspiesza gojenie się ran, z czego prawdopodobnie korzystały również zwierzęta ocierające się o liście gotu koli w runie leśnym.

Powszechnie spożywano wąkrotkę także jako środek zapobiegający starzeniu się, a chińczycy nazywali ją wprost “fontanną młodości”. Herbatę z Gotu koli tradycyjnie pija się w kulturze Tai-chi (chińskiej sztuki walki i jednocześnie formy medytacji w ruchu, praktykowanej dla zdrowia jak i zapewnienia długowieczności).

Właściwości Gotu koli potwierdzone badaniami naukowymi

Wzmocnienie zdolności umysłowych i układu nerwowego

Gotu kola jest silnym stymulatorem substancji szarej i białej – podstawowych składników ośrodkowego układu nerwowego _[2]. Dalekowschodni zielarze stosują gotu kolę jako środek na zwiększenie koncentracji, zdolności uczenia się oraz siły intelektu. 

W filozofii wschodu jej działanie wiąże się także z wpływem magicznym na ludzką duszę, dającym wyższą świadomość i zrozumienie wszechświata.

Słuszność wielu z tych tradycyjnych praktyk potwierdzają badania naukowe. Wiemy, że gotu kola jest bogata w substancje poprawiające funkcje umysłowe związane z pamięcią _{[3, 4]}. 

👉 Jeśli wsparcie procesów umysłowych jest tym, czego akurat potrzebujesz – [sprawdź również inne zioła na pamięć i koncentrację]

Dla sportowców i osób przepracowanych

Poprawa zdolności umysłowych to tylko jedna z korzyści zdrowotnych, jakie można najszybciej dostrzec. W rzeczywistości ten adaptogen holistycznie chroni cały układ nerwowy, co oznacza, że nie tylko wzmacnia intelekt, ale także chroni ciało przed przeciążeniami fizycznymi.

Intensywny trening na siłowni to nie tylko wysiłek dla mięśni, ale także dla komórek nerwowych, które stymulują komórki mięśniowe do działania. Z tego powodu gotu kolę stosuje się m. in. w suplementach diety dla zawodowych sportowców _[5].

W podobny sposób wpływ gotu koli korzystnie odciska się na naszej kondycji psychicznej.

Na nerwy, stany lękowe i depresję

Dzięki substancjom stymulującym działanie neuronów łagodzi stany lękowe _[6], a także koi nerwy _[7].

Wąkrotka pomaga uodpornić się na stres i poprawia samopoczucie. Ściśle wiąże się z tym również zdolność do łagodzenia umiarkowanych stanów depresyjnych czy gwałtownych wahań nastroju, o czym mówią badania na tej roślinie _[8].

Problemy psychiczne są rosnącym problemem współczesnego świata, a działanie gotu koli może w naturalny sposób pomóc powrócić do wewnętrznej harmonii i zadowolenia z życia.

Działanie przeciwzapalne i antyrakowe

Zbawienny wpływ gotu koli na predyspozycje umysłowe wiąże się też ściśle z jej silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi. Fenole obecne w tej roślinie są silnymi przeciwutleniaczami. Niszczą one szkodliwe wolne rodniki, co zapobiega również powstawaniu komórek nowotworowych _[9].

Część badań wykazała bezpośrednio, że substancje z gotu koli spowalniają rozwój niektórych rodzajów guzów nowotworowych _[10], a z testów laboratoryjnych wynika, że prawdopodobnie może blokować wzrost złośliwego czerniaka skóry oraz raka piersi _{[11, 12]}. 

Oprócz tego badania udowodniły, że może hamować rozwój łuszczycy (należącej do chorób autoimmunizacyjnych) poprzez spowolnienie związanej z nią nadprodukcji komórek skórnych _[13].

Kolejną kwestią powiązaną z działaniem antynowotworowym są właściwości przeciwzapalne gotu koli, które roślina zawdzięcza zawartymi w niej kwasowi azjatykowemu oraz kwasowi madekasowemu _{[14, 15]}.

Chociaż powstanie stanu zapalnego jest prawidłową odpowiedzią organizmu na infekcje i uszkodzenia tkanek, to jeżeli utrzymuje się on zbyt długo, prowadzi do chorób z autoagresji. Korzystne działanie Gotu koli polega na tym, że redukuje ona chroniczne stany zapalne _[16], które są teraz częstą przypadłością i które przyczyniają się do obniżenia ogólnej odporności organizmu.

Przyspieszenie regeneracji organizmu – remedium na rany, rozstępy oraz bolące stawy

Według legendy ludzie po raz pierwszy zwrócili uwagę na niezwykłe właściwości gotu koli gdy zauważyli, że ranne tygrysy ocierają o nią aby przyspieszyć regenerację urazów. Stąd też wzięła się popularna na wschodzie nazwa potoczna rośliny – trawa tygrysia.

Wyjątkowe właściwości regeneracyjne Gotu koli potwierdzają współczesne badania. Zawarte w roślinie saponiny (asiaticasoide oraz tzw. kwas azjatycki) wzmacniają skórę i pobudzają produkcję kolagenu _{[17, 18]}. Dzięki temu Gotu kola nie tylko przyspiesza gojenie się ran (w tym zapobiega powstawaniu tzw. blizn wypukłych), ale również może pomóc pozbyć się zmarszczek, cellulitu czy rozstępów _[19]. 

Oprócz tego udowodniono, że pomaga ona zwalczyć poważniejsze przypadłości dermatologiczne takie jak łuszczyca, owrzodzenia (w tym wrzody żołądka _[20]) czy oparzenia. Istnieją także przesłanki, że preparaty ze składnikami tej rośliny mogą leczyć atopowe zapalenie skóry _[21].

Oczywiście działanie podobnie odnosi się regeneracji tkanek wewnętrznych organizmu, gdyż roślina reguluje odbudowę tkanki łącznej, z której w dużej części składa się cały organizm człowieka. Wspomniany już kolagen jest bardzo istotną substancją dla utrzymania sprawności i zdrowia stawów, chrząstek czy kości.

Wsparcie dla układu krwionośnego

Kolagen odpowiada nie tylko za jędrną skórę i sprawne stawy. Jest to jedno z podstawowych białek budujących ludzki organizm (jako główny składnik tkanki łącznej), dlatego zwiększenie jego produkcji jest korzystne także dla innych układów i organów.

Badania wykazały, że pobudzenie produkcji kolagenu prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi oraz przeciwdziała powstawaniu obrzęków _[22].

Inne badania wykazały także, że jeden ze składników gotu koli zapobiega powstawaniu zakrzepów w krwioobiegu, dzięki czemu wspiera leczenie zakrzepicy, która może być niebezpieczna dla życia. _[23]

Utrzymanie sprawności układu krwionośnego jest współcześnie szczególnie ważne. Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych i znacząco pogarszają komfort życia milionów ludzi. Substancje zawarte w gotu koli mogą łagodzić objawy tych chorób, a przede wszystkim przeciwdziałać ich rozwojowi, co z pewnością warto docenić w obliczu globalnego problemu chorób cywilizacyjnych związanych z siedzącym trybem życia i brakiem ruchu.

Środek przeciw starzeniu się

Podobno już starożytni hindusi dostrzegli, że stare słonie przepadają za liśćmi gotu koli. Stąd tamtejsi starcy również zaczęli jeść tę roślinę, aby cieszyć się jej odmładzającym działaniem.

Wszystkie wspomniane wcześniej właściwości Gotu koli przekładają się na jej zdrowotny wpływ na seniorów. Jak wiadomo, w zaawansowanym wieku wiele naturalnych funkcji organizmu jest osłabionych lub spowolnionych. Wąkrotka przywraca do sprawności w szczególności układ odpornościowy oraz układ nerwowy. Testy laboratoryjne wykazały ponadto, że substancje w niej zawarte mogą hamować obumieranie komórek nerwowych przy chorobie Alzheimera _[24]. Oznacza to, że nie tylko wzmacnia odporność i chroni przed chorobami, ale także może cofać skutki niektórych przypadłości, nawet tak poważnych jak choroby neurologiczne.

Dzięki tym wszystkim czynnikom osoby w podeszłym wieku mogą cieszyć się dobrym zdrowiem oraz wysoką sprawnością intelektualną.

Oczywiście podobne korzyści dotyczą również młodszych osób – substancje zawarte w gotu koli holistycznie spowalniają procesy starzenia się, dlatego każdy, kto chce długo cieszyć się dobrą kondycją ciała i umysłu może skorzystać z dobrodziejstw tego adaptogenu.

Inne właściwości zdrowotne

Inne korzyści zdrowotne jakie przynosi Gotu kola to m. in.: zapobieganie wypadaniu włosów _[25], hamowanie rozwoju wirusa opryszczki [26] oraz działanie przeciwdrgawkowe _[27]. 

Dla kogo Gotu kola?

Gotu kola wywiera bardzo wszechstronny wpływ zdrowotny na organizm, dlatego polecana jest na wiele różnych dolegliwości oraz jako środek wzmacniający odporność i ogólną kondycję organizmu. Jej stosowanie jest wskazane zwłaszcza dla:

• osób, które podejmują na co dzień duży wysiłek umysłowy – ponieważ poprawia pamięć, ułatwia koncentrację i niweluje zmęczenie,
• osób w podeszłym wieku, gdyż hamuje procesy starzenia się, poprawia zdolności intelektualne i kompleksowo wzmacnia organizm,
• osób zmagających się z chorobami z grupy autoagresji i chorobami immunologicznymi – roślina ta redukuje stany zapalne i działa antynowotworowo, wspiera działanie układu odpornościowego
• osób z problemami skórnymi – można ją stosować przeciw chorobom dermatologicznym takim jak egzema czy łuszczyca, ale także jako środek na zmarszczki czy rozstępy; pomaga w gojeniu się ran i oparzeń
• osobom doświadczającym napięcia psychicznego, wahań nastrojów czy stanów depresyjnych – gotu kola usprawnia działanie układu nerwowego, przez co poprawia kondycję psychiczną
• osobom podejmującym na co dzień duży wysiłek fizyczny – ponieważ zwiększa możliwości regeneracyjne układu nerwowego, który obciąża praca fizyczna bądź trening sportowy

Jak stosować Gotu kolę?

Jest to jedna z tych roślin, które wykazują najlepsze działanie gdy stosuje się je długotrwale. Pierwsze efekty zauważalne są po około miesiącu stosowania. 

Najlepiej jest stosować ekstrakt, który zawiera pełne spektrum substancji aktywnych – dzięki temu zachowane są wszystkie cenne właściwości rośliny, co przekłada się na działanie.

Dawkowanie uzależnione jest od formy podania.

👉 W przypadku przeziębienia można zwiększyć dawkę. [Dowiedz się więcej o stosowaniu gotu koli w infekcjach bakteryjnych i wirusowych.]